Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là một trong 7 tiêu chuẩn để đánh giá và chẩn đoán bệnh của ACR. Nó là một dấu hiệu quan trọng để nhận biết bệnh viêm khớp dạng thấp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là gì và cơ chế để hình thành chúng như thế nào.
Các hạt này là một dấu hiệu đặc trưng ở người mắc viêm khớp dạng thấp, thường biểu hiện ở giai đoạn toàn phát. Có từ 10 đến 20% người bệnh viêm khớp dạng thấp giai đoạn toàn phát sẽ xuất hiện các hạt này.
Những hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp này giống như các cục nổi lên trên bề mặt da, không di động, kích thước từ 5-20mm và không gây đau đớn. Bằng mắt thường có thể nhìn thấy và cảm nhận qua tay được các hạt này.
Các hạt này thường được gọi là các hạt thấp. Hạt thấp thường xuất hiện tại các khớp như đầu trên xương trụ, gần khớp khuỷu tay, đầu trên xương chày hoặc khớp gối. Số lượng hạt không đồng đều, từ một đến vài hạt.
Cũng như nguyên nhân gây viêm khớp dạng thấp, các nhà khoa học vẫn chưa tìm được nguyên nhân chính xác cho việc hình thành các hạt thấp này. Tuy nhiên, có một giả thuyết khoa học nhận được rất nhiều sự đồng ý của giới chuyên môn, đó là hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp chính là các chất trung gian gây viêm Th-185.
Theo giả thuyết này thì việc tổn thương lặp đi lặp lại tại các vùng khớp, nhất là các khớp lớn như khuỷu tay và đầu gối, cũng sẽ làm tổn thương đến các mạch máu xung quanh. Sự tổn thương các mạch máu này sẽ thúc đẩy sự tăng sinh mạch máu mới, xúc tiến sự hình thành của các mô hạt.
Tiếp đó, phần mô tổn thương sẽ tạo ra lắng đọng các phức hợp miễn dịch tại các thành mạch. Điều này sẽ trực tiếp hoặc gián tiếp kích thích các bạch cầu đơn giân giải phóng ra lượng lớn IL-1, TNF, TGF-P, prostagandin và các yếu tố khác bao gồm protease, collagenase.
Cuối cùng là sự hình thành tân sinh mạch, lắng đọng của fubrin và hoại tử chất nền ở mô liên kết, tạo ra hạt thấp dưới da.
Tỉ lệ xuất hiện của các hạt thấp dưới da từ 20-25%, trong các trường hợp viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính. Khi xuất hiện các hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp tức là tình trạng bệnh của bạn đã tương đối nghiêm trọng. Việc điều trị bệnh sớm là rất cần thiết để hạn chế những biến chứng của bệnh có thể phát sinh.
Để phòng ngừa bệnh hình thành và tái phát các bạn có thể thực hiện theo những lời khuyên dưới đây.
Một trong những tác nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp là khi tình trạng sức khỏe của cơ thể suy yếu lại phải sống trong môi trường không khí có hại cho sức khỏe như thời tiết lạnh hoặc ẩm thấp. Do đó muốn phòng tránh không bị mắc bệnh thì hãy giữ ấm cho cơ thể, nhất là bàn tay và bàn chân vào mùa đông.
Chế độ ăn uống lành mạnh giúp bạn phòng tránh các bệnh xương khớp hiệu quả, nhất là với bệnh viêm khớp. Các loại thực phẩm được khuyên dùng bởi bác sĩ là:
Thực phẩm giàu vitamin A, tăng cường sức khỏe và sức đề kháng cho bản thân.
Thực phẩm giàu vitamin C giúp kháng viêm, giảm đau, phòng chống lại các nguyên nhân gây viêm đa khớp dạng thấp.
Thực phẩm giàu vitamin E giúp khớp chắc khỏe, tăng sản xuất dịch khớp.
Thực phẩm giàu omega-3 và collagen giúp hệ xương khớp luôn luôn khỏe mạnh.
Đồng thời phải hạn chế rượu bia và các chất kích thích, thực phẩm nhiều đường, nhiều muối, nhiều phẩm màu và các chất bảo quản...
Tập thể dục là biện pháp tăng cường sức khỏe và giúp xương khớp luôn dẻo dai, chắc khỏe. Có nhiều môn thể thao giúp xương khớp luôn luôn chắc khỏe và phòng chống được viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, hiệu quả nhất có lẽ là yoga. Yoga giúp phòng chống bệnh và giảm tới 70% nguy cơ tái phát bệnh trở lại.
Khối lượng cơ thể dư thừa càng lớn thì áp lực mà xương khớp phải chịu càng nhiều. Do đó, duy trì cân nặng ở mức ổn định, hợp lý sẽ giúp bạn phòng chống được viêm khớp dạng thấp một cách hiệu quả.
